آسیب‌شناسی رفتارهای رجال دینی در انتقادهای ناصر خسرو قبادیانی و ابوالعلاء معرّی

نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:

یکی از مسائل مهمّ اجتماعی در طول تاریخ، عرصة دین و آسیب­شناسی مسائل مرتبط بدان بوده است که از دید منتقدان بزرگ اجتماعی در تمامی دوران­ها دور نمانده است. در این میان رفتارهای رجال و وابستگان دینی در شناساندن حقیقت دین و نحوة تعامل آنها با مسائل دینی در اجتماع بسیار حائز اهمیت است. پژوهش حاضر، به صورت تطبیقی و با رویکردی اجتماعی به بررسی آفات و آسیب­های رفتارهای این قشر اجتماعی در انتقادهای ناصر خسرو قبادیانی و ابوالعلاء معرّی؛ دو منتقد بـزرگ اجتماعی قـرن چهارم می­پـردازد و نشان می­دهد که وضعیت دینی جامعة دو شاعر دچار فساد و تباهی ناشی از رفتارهای برخی رجال دین بوده و از آن به عنوان دامی جهت به بند کشیدن مخالفان و رسیدن به مطامع دنیوی استفاده می­شده است. ریا، حیله­گری در مسائل شرعی، پرداختن به ظاهـر دین در عین تغافل از حقیقت آن، تزویر، بی­بصیرتی در مسائل اعتقادی، رشوه­خواری، ابزاری بودن دین، تصوفِ صوفی­نمایان و... از انتقادهای سازنده­ای است که در اشعار منتقدان دینی و اجتماعی آن روزگار تجلّی یافته­است. با توجّه به حسّاسیّت و رویکرد دینی ناصر خسرو به عنوان حجّت شیعیان اسماعیلیّه در خراسان، بسامد این انتقادها و جزئی­نگری­اش در مسائل دینی، در مقایسه با ابوالعلاء بیشتر و دقیق­تر است. ناصر خسرو در این انتقادها صریح و جسور است و در مقابل ابوالعلاء همچان­که شیوة اوست غالباً به طور غیر مستقیم به انتقاد از آفات و آسیب­های رفتاری رجال دین می­پردازد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد روانشناختی بدبینی ابوالعلاء معری

ابوالعلاء معری شاعر و اندیشمند نامدار عرب از بزرگان علم و ادب جهان به­شمار می­رود. او شخصیتی بسیار اثرگذار داشته و جنبه­های مختلف شخصیت وی، به­ویژه بدبینی­اش، شمار زیادی از متفکران در شرق و غرب را متأثر ساخته و افراد بسیاری از پس نگاه او به دنیا نگریسته و مشی بدبینانه­ی او را در زندگی پی­گرفته­اند. در این جستار به نقد روانشناختی شخصیت او پرداخته شده است و سعی شده که با به­کارگیری ملاک­ها و نظری...

متن کامل

بررسی حکمت از نظرگاه زکریای رازی و ناصر خسرو قبادیانی

این نوشتار که نگاه گوشه ای به حکمت دو حکیم، محمد بن زکریای رازی و ناصر خسرو قبادیانی می باشد، موضوعی را در درون و بطن خود آشکار می سازد که همان جایگاه دو حکیم از دو منظر فلسفه و کلام، نسبت به مسائل و حقایق هستی می باشد. رازی که خود را از تعلقات دینی رها ساخته و در شناختش از حقایق، عاری از پیش ورزهای اعتقادی و دینی بوده، قطعأ می تواند در جایگاه یک فیلسوف قرار بگیرد. در حالیکه ناصر، بدنبال، اثبات...

15 صفحه اول

گنوسِ (عرفان) اسماعیلی در سخنان ابوالعلاء معرّی و ناصرخسرو قبادیانی

در سده­های نخستین مسیحیّت،  آیینی گنوسی (عرفانی) پا می­گیرد که در طول قرون متمادی در سراسر چهان پراکنده می­شود. این آیین جهانی، در ایران باستان، مانی را و در دورۀ اسلامی، بنابر نظر بسیاری از پژوهش­گران، اسماعیلیان را تحت تأثیر خود قرار می­دهد. پژوهشِ پیش رو، دو شاعر در ادبیات فارسی و عرب؛ یعنی ناصرخسرو اسماعیلی و ابوالعلاء معرّی را با معیار قرار دادنِ اندیشه­های گنوسیشان سنجیده است. در این­که ناصرخ...

متن کامل

نقد روانشناختی بدبینی ابوالعلاء معری

ابوالعلاء معری شاعر و اندیشمند نامدار عرب از بزرگان علم و ادب جهان به­شمار می­رود. او شخصیتی بسیار اثرگذار داشته و جنبه­های مختلف شخصیت وی، به­ویژه بدبینی­اش، شمار زیادی از متفکران در شرق و غرب را متأثر ساخته و افراد بسیاری از پس نگاه او به دنیا نگریسته و مشی بدبینانه­ی او را در زندگی پی­گرفته­اند. در این جستار به نقد روانشناختی شخصیت او پرداخته شده است و سعی شده که با به­کارگیری ملاک­ها و نظری...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 6

صفحات  23- 43

تاریخ انتشار 2014-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023